Μια νέα γεωχημική έρευνα φέρνει στο φως μια εντυπωσιακή ανακάλυψη: ο πυρήνας της Γης είναι ένας τεράστιος αποθηκευτικός χώρος χρυσού και τον διαρρέει προς την επιφάνεια. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature, πολύτιμα μέταλλα, συμπεριλαμβανομένου του χρυσού, διαρρέουν από τον μεταλλικό πυρήνα της Γης προς τον μανδύα και από εκεί, σταδιακά, προς τον φλοιό.
Όπως εξηγεί ο γεωχημικός Nils Messling από το Πανεπιστήμιο του Göttingen στη Γερμανία, τα πρώτα ευρήματα από την ανάλυση ισοτόπων σε ηφαιστειακά πετρώματα αποκάλυψαν κάτι εντυπωσιακό: ίχνη χρυσού και άλλων πολύτιμων μετάλλων που προέρχονται απευθείας από τον πυρήνα της Γης. Η έρευνα εστιάζει σε βασάλτες από τη Χαβάη, που προέρχονται από μάγμα το οποίο ανέβηκε από μεγάλα βάθη κάτω από τη λιθόσφαιρα.
Παρά το γεγονός ότι ο χρυσός που μπορούμε να εξορύξουμε σήμερα βρίσκεται στον φλοιό της Γης, αυτό αποτελεί μόλις ένα απειροελάχιστο ποσοστό του συνολικού αποθέματος του πλανήτη. Σύμφωνα με υπολογισμούς, περισσότερο από το 99% του χρυσού της Γης είναι «κλειδωμένο» στον πυρήνα, σε τέτοια ποσότητα που, αν διανεμόταν ομοιόμορφα στην επιφάνεια της ξηράς, θα την κάλυπτε με στρώμα πάχους 50 εκατοστών.
Η συγκέντρωση πολύτιμων μετάλλων στον πυρήνα εξηγείται από ένα αρχαίο γεωλογικό φαινόμενο γνωστό ως «σιδηρούχα καταστροφή» (iron catastrophe), κατά το οποίο τα βαρύτερα στοιχεία, κατά τη διάρκεια της πρώιμης, ρευστής φάσης της Γης, βυθίστηκαν στο εσωτερικό και εγκλωβίστηκαν στον πυρήνα. Επιπλέον, μετέπειτα βομβαρδισμοί από μετεωρίτες πρόσθεσαν επιπλέον μέταλλα στον φλοιό.
Ωστόσο, παρέμενε ασαφές κατά πόσο τα πολύτιμα μέταλλα που εντοπίζονται στην επιφάνεια προέρχονται από τον πυρήνα ή από διαστημικές προσθήκες. Η απάντηση ήρθε μέσω της ανάλυσης ενός συγκεκριμένου ισοτόπου του ρουθηνίου, ενός σπάνιου μετάλλου με διαφορετικές εκδοχές (ισότοπα) ανάλογα με τον αριθμό νετρονίων. Το ισότοπο ruthenium-100 είναι χαρακτηριστικό του υλικού που προέρχεται από τον πυρήνα.
Η ερευνητική ομάδα του Messling ανέπτυξε νέες τεχνικές που τους επέτρεψαν να εντοπίσουν αυτό το ισότοπο σε πετρώματα της Χαβάης. Οι συγκεντρώσεις του ruthenium-100 ήταν σημαντικά υψηλότερες από ό,τι στο υπόλοιπο μανδύα, επιβεβαιώνοντας ότι το υλικό από τον πυρήνα διαρρέει σταδιακά προς την επιφάνεια μέσω μαγματικής μεταφοράς.
Η ανακάλυψη αυτή δεν αφορά μόνο το ρουθήνιο. Περιλαμβάνει και άλλα σιδηρούχα στοιχεία – μέταλλα που έχουν μεγάλη συγγένεια με τον σίδηρο – όπως το παλλάδιο, το ρόδιο, την πλατίνα και φυσικά τον χρυσό. Αν και η διαρροή τους είναι εξαιρετικά αργή και δεν καθιστά εφικτή την άμεση εξόρυξή τους από βαθύτερα στρώματα, η σημασία της ανακάλυψης είναι θεμελιώδης για την κατανόηση του πλανήτη μας.
Όπως εξηγεί ο γεωχημικός Matthias Willbold, επίσης από το Πανεπιστήμιο του Göttingen, η μελέτη αποδεικνύει ότι ο πυρήνας της Γης δεν είναι πλήρως απομονωμένος από τον υπόλοιπο πλανήτη, όπως μέχρι πρότινος πιστευόταν. Τεράστιες ποσότητες υπερθερμασμένου υλικού από το όριο πυρήνα-μανδύα – εκτιμώμενες σε εκατοντάδες τετρακισεκατομμύρια τόνους – ανεβαίνουν στην επιφάνεια και σχηματίζουν ωκεάνιες νησιώτικες περιοχές όπως η Χαβάη.
Η συγκεκριμένη έρευνα, πέρα από την προφανή γεωλογική της σημασία, ανοίγει νέους ορίζοντες στην κατανόηση των εσωτερικών μηχανισμών της Γης και της δυναμικής των βραχωδών πλανητών γενικότερα. Αν και δεν φέρνει πιο κοντά μια νέα «χρυσή εποχή» εξόρυξης, σίγουρα χρυσώνει τις γνώσεις μας για τον ίδιο τον πλανήτη μας.
[via]
