Μια εντυπωσιακή τεχνολογική επιτυχία πέτυχε η Κίνα, καθώς κατάφερε για πρώτη φορά παγκοσμίως να εντοπίσει και να μετρήσει με ακρίβεια την απόσταση δορυφόρου σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη χρησιμοποιώντας laser μέρα μεσημέρι, δηλαδή κάτω από έντονες συνθήκες ηλιακής ακτινοβολίας. Το επίτευγμα, που πραγματοποιήθηκε σε απόσταση 130.000 χιλιομέτρων, αποτελεί σημαντικό σταθμό στις δυνατότητες εντοπισμού και παρακολούθησης διαστημικών σωμάτων και ανοίγει τον δρόμο για επόμενες κινεζικές σεληνιακές αποστολές.
Το πείραμα διεξήχθη στις 26 και 27 Απριλίου από το Εργαστήριο Εξερεύνησης του Βαθέως Διαστήματος της Κίνας (DSEL), με χρήση του δορυφόρου Tiandu-1, ο οποίος εκτοξεύθηκε τον Μάρτιο του 2024 μαζί με άλλα δύο δορυφορικά σκάφη. Οι συγκεκριμένοι δορυφόροι αποτελούν μέρος της προετοιμασίας για ένα μελλοντικό δίκτυο επικοινωνίας και πλοήγησης ανάμεσα στη Γη και τη Σελήνη.
Η τεχνική του δορυφορικού εντοπισμού με laser θεωρείται παγκόσμιο πρότυπο για τον ακριβή προσδιορισμό των τροχιών ουράνιων σωμάτων. Σε αυτή τη μέθοδο, σταθμοί στη Γη στέλνουν παλμούς laser διάρκειας νανοδευτερολέπτων, οι οποίοι ανακλώνται σε ειδικούς ανακλαστήρες πάνω στους δορυφόρους και επιστρέφουν πίσω, επιτρέποντας τον υπολογισμό της απόστασης με ακρίβεια επιπέδου εκατοστού.
Ξεπέρασαν τα όρια της τεχνολογίας
Μέχρι σήμερα, αυτή η τεχνική εφαρμοζόταν κυρίως σε δορυφόρους χαμηλής τροχιάς και συνήθως κατά τη διάρκεια της νύχτας, λόγω του έντονου ηλιακού «θορύβου» που παρεμβάλλεται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Το DSEL ωστόσο πέτυχε να ξεπεράσει αυτό το εμπόδιο τονίζοντας ότι η επιτυχία αυτή «επεκτείνει τα όρια της τεχνολογίας» και ενισχύει την ακρίβεια εντοπισμού για μελλοντικές αποστολές στο βαθύ Διάστημα.
Επιστήμονες του Αστεροσκοπείου Yunnan της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών επιβεβαίωσαν ότι έλαβαν καθαρά σήματα επιστροφής από τον δορυφόρο Tiandu-1, ενώ αυτός βρισκόταν σε απόσταση περίπου ενός τρίτου από τη Γη προς τη Σελήνη.
Η ακρίβεια που απαιτείται για τέτοιου είδους εντοπισμό περιγράφηκε από το DSEL ως «το ισοδύναμο του να πετύχεις μια τρίχα από 10 και πλέον χιλιόμετρα μακριά». Το γεγονός ότι αυτό κατέστη εφικτό εν μέσω ηλιοφάνειας σημαίνει ότι οι κινεζικοί δορυφόροι θα μπορούν πλέον να συλλέγουν πολύ περισσότερα δεδομένα, βελτιώνοντας την ακρίβεια εντοπισμού σε πολύ μεγάλες αποστάσεις.
Το μέλλον της σεληνιακής πλοήγησης
Η τεχνολογία αυτή είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη του συστήματος Queqiao, της σεληνιακής αστερισμικής υποδομής που σχεδιάζει η Κίνα. Το δίκτυο Queqiao θα παρέχει συνεχή επικοινωνία, υψηλής ακρίβειας συγχρονισμό χρόνου και αυτόνομη πλοήγηση για ρομποτικά οχήματα, αποστολές προσεδάφισης και μελλοντικά επανδρωμένα ταξίδια στο φεγγάρι.
Οι δορυφόροι Tiandu-1 και Tiandu-2, μαζί με τον μεγαλύτερο αναμεταδότη Queqiao-2, ξεκίνησαν την αποστολή τους το 2024 για να δοκιμάσουν τις βασικές δυνατότητες του δικτύου. Από τότε έχουν συλλέξει λεπτομερείς εικόνες της σεληνιακής επιφάνειας και έχουν δοκιμάσει την επικοινωνία μεταξύ δορυφόρων, επιβεβαιώνοντας τη βιωσιμότητα της κινεζικής στρατηγικής.
Φιλόδοξο κινεζικό πρόγραμμα
Η Κινεζική Εθνική Υπηρεσία Διαστήματος (CNSA) έχει θέσει ως στόχο την επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη έως το 2030, ενώ για το 2035 έχει προγραμματιστεί η έναρξη κατασκευής μόνιμης ερευνητικής βάσης στον νότιο πόλο της Σελήνης, σε συνεργασία με τη Ρωσία. Στα σχέδια περιλαμβάνεται η αξιοποίηση μικρού πυρηνικού αντιδραστήρα και εναλλακτικών ενεργειακών πηγών για την τροφοδοσία της βάσης, όπως αναμένεται να δοκιμαστεί στην αποστολή Chang’e-8 το 2028.
Η ακριβής στόχευση με λέιζερ θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο τόσο στην πλοήγηση όσο και στην προσγείωση, αλλά και στον συντονισμό στόλων ρομποτικών ρόβερ που θα εξερευνήσουν τους μόνιμα σκιασμένους κρατήρες της Σελήνης, περιοχές πλούσιες σε παγωμένο νερό.
Το βλέμμα στο μέλλον του Διαστήματος
Η επιτυχία της Κίνας αποτελεί ένα ακόμη βήμα στην παγκόσμια τεχνολογική κούρσα για την εξερεύνηση του διαστήματος. Το DSEL σχεδιάζει ήδη να επεκτείνει τις δοκιμές laser και σε μεγαλύτερες αποστάσεις και με υψηλότερη συχνότητα, με απώτερο στόχο την ενσωμάτωση της τεχνικής σε καθημερινές διαστημικές επιχειρήσεις.
Παράλληλα, το Πεκίνο αναπτύσσει νέες στρατηγικές διαχείρισης της διαστημικής κυκλοφορίας, καθώς η χαμηλή γήινη τροχιά (LEO) ενδέχεται να φιλοξενεί έως και 100.000 δορυφόρους μέχρι το τέλος της δεκαετίας, σύμφωνα με τις προβλέψεις της CNSA.
Το μέλλον της διαστημικής εξερεύνησης διαγράφεται όλο και πιο εξειδικευμένο, πυκνό και ακριβές, και η Κίνα δείχνει αποφασισμένη να ηγηθεί της επόμενης εποχής, ειδικά από τη στιγμή που η NASA φαίνεται να κάνει βήματα προς τα πίσω λόγω της κυβέρνησης Trump...
[via]