Η εκρηκτική άνοδος του Starlink έχει μετατρέψει την SpaceX στον κυρίαρχο πάροχο δορυφορικού διαδικτύου παγκοσμίως. Με περισσότερους από 6 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες και χιλιάδες δορυφόρους σε τροχιά, το δίκτυο του Elon Musk προσφέρει υψηλής ταχύτητας συνδέσεις σε ιδιώτες, επιχειρήσεις αλλά και κυβερνήσεις. Ωστόσο, η επιτυχία αυτή έχει προκαλέσει ανησυχία σε ανταγωνιστές – και ιδιαίτερα στη Ρωσία, που δεν θέλει να μείνει πίσω στη νέα κούρσα για τον έλεγχο της τροχιάς χαμηλής Γης.
Σε πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξη, ο Dmitry Bakanov, γενικός διευθυντής της Roscosmos, δήλωσε ότι ο ρωσικός οργανισμός κινείται «με ταχύ ρυθμό» στην ανάπτυξη ενός δικού του δικτύου, ικανού να ανταγωνιστεί το Starlink. Σύμφωνα με τον ίδιο, το φιλόδοξο αυτό εγχείρημα υλοποιείται σε συνεργασία με την Bureau 1440, μια ρωσική αεροδιαστημική εταιρεία που εργάζεται ήδη πάνω στο Project Dawn, το οποίο θα αποτελείται από έναν μεγάλο αστερισμό δορυφόρων σε χαμηλή τροχιά.
Η πρόκληση είναι τεράστια. Σήμερα, το Starlink είναι το μεγαλύτερο δορυφορικό δίκτυο στον κόσμο: σύμφωνα με τον αστρονόμο του Harvard University Jonathan McDowell, μέχρι την 1η Αυγούστου βρίσκονταν σε λειτουργία 8.075 δορυφόροι Starlink, αριθμός που ξεπερνά το ήμισυ όλων των δορυφόρων που πιστεύεται ότι βρίσκονται γύρω από τη Γη. Αυτό το τεράστιο προβάδισμα δεν χτίστηκε σε μια νύχτα· χρειάστηκαν έξι χρόνια εντατικών εκτοξεύσεων με τους πυραύλους Falcon 9 για να φτάσει η SpaceX σε αυτό το επίπεδο.
Η πρακτική χρησιμότητα του δικτύου φάνηκε ξεκάθαρα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022. Σύμφωνα με ουκρανικές πηγές, το Κίεβο έχει λάβει περισσότερους από 50.000 τερματικούς σταθμούς Starlink, που διασφαλίζουν στρατιωτικές επικοινωνίες και επιχειρήσεις με drones στο πεδίο της μάχης. Αυτή η στρατηγική χρήση του Starlink καθιστά την ανάπτυξη μιας αντίστοιχης ρωσικής υποδομής ακόμα πιο επιτακτική για τη Μόσχα.
Η Bureau 1440 παρουσίασε το πρώτο της πείραμα το 2023, με την εκτόξευση των δορυφόρων Rassvet-1. Αυτοί αποτέλεσαν το πρώτο βήμα για το Project Dawn, που φιλοδοξεί να εξελιχθεί σε έναν ισχυρό ανταγωνιστή του Starlink. Ο Bakanov δήλωσε ότι οι δοκιμαστικοί δορυφόροι έχουν ήδη αξιολογηθεί και ότι η γραμμή παραγωγής έχει προσαρμοστεί για τα επόμενα βήματα.
Σύμφωνα με τη ρωσική εφημερίδα Izvestia, η πρώτη δέσμη επιχειρησιακών δορυφόρων του Project Dawn προγραμματίζεται να εκτοξευθεί στο τέλος του 2025. Ωστόσο, με τον ρυθμό που η SpaceX συνεχίζει να αυξάνει τον αριθμό των δικών της δορυφόρων κάθε εβδομάδα, η Roscosmos θα χρειαστεί να κινηθεί με ταχύτητα χωρίς προηγούμενο για να κλείσει τη διαφορά.
Πέρα από την τεχνολογική πρόκληση, η ρωσική επιδίωξη έχει σαφείς στρατηγικές διαστάσεις. Ο Bakanov υπογράμμισε ότι η ύπαρξη ενός εγχώριου δορυφορικού δικτύου θα ενισχύσει την ικανότητα της Ρωσίας να ελέγχει drones με μεγαλύτερη ακρίβεια, κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία για στρατιωτικές επιχειρήσεις. Η ανεξαρτησία από ξένα δίκτυα δίνει στη Μόσχα τη δυνατότητα να προστατεύσει κρίσιμες επικοινωνίες από πιθανές παρεμβολές ή εξαρτήσεις.
Ωστόσο, όπως απέδειξε το παράδειγμα της SpaceX, η δημιουργία μιας δορυφορικής «μεγα-συστοιχίας» απαιτεί χρόνο, επενδύσεις και συνεχή εκτοξεύσεις. Η Bureau 1440, παρότι έχει ξεπεράσει κάποια βασικά τεχνικά εμπόδια, απέχει ακόμη πολύ από την κλίμακα που χρειάζεται για να ανταγωνιστεί το Starlink.
[via]