Ρομποτική: Το τέλειο μηχανικό χέρι θα μπορούσε να ανοίξει μια αγορά 5 τρισ. δολαρίων!

Η επόμενη μεγάλη επανάσταση στη ρομποτική δεν θα προέλθει απαραίτητα από την τεχνητή νοημοσύνη ή από τα δίποδα ρομπότ που περπατούν σαν άνθρωποι. Σύμφωνα με ανάλυση της Morgan Stanley, το κλειδί για να ανοίξει μια παγκόσμια αγορά αξίας έως και 5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων βρίσκεται σε κάτι πολύ πιο συγκεκριμένο και εξαιρετικά δύσκολο να τελειοποιηθεί: το ρομποτικό χέρι.

Η πρόκληση είναι τεράστια. Για δεκαετίες, οι μηχανικοί κατάφεραν να λύσουν προβλήματα που αφορούσαν την ισορροπία και την κίνηση μέσω τροχών ή σταθερών μηχανισμών, αποφεύγοντας τη δυσκολία της διποδικής κίνησης. Ωστόσο, η έλλειψη μιας τεχνολογίας που να αναπαράγει τη λεπτότητα, την αίσθηση και την ευκινησία του ανθρώπινου χεριού παραμένει το μεγαλύτερο εμπόδιο για τη μαζική εξάπλωση των ρομπότ. Το ανθρώπινο χέρι, άλλωστε, θεωρείται ένα από τα πιο σύνθετα «μηχανήματα» που δημιούργησε η φύση.

Η ικανότητα των ρομπότ να εκτελούν μικρές και ακριβείς κινήσεις, όπως αυτές που απαιτούνται στη συναρμολόγηση ηλεκτρονικών, στη φροντίδα ηλικιωμένων ή σε χειρουργικές εφαρμογές, είναι αυτή που θα καθορίσει πόσο «χρήσιμα» μπορούν να γίνουν στην πραγματικότητα. Όπως παραδέχθηκε πρόσφατα και ο Elon Musk, «για να έχεις ένα πραγματικά χρήσιμο ρομπότ γενικής χρήσης, χρειάζεσαι ένα απίστευτο χέρι».

Αυτό το «απίστευτο χέρι» είναι, ωστόσο, ένα από τα πιο δύσκολα προβλήματα της μηχανικής. Ερευνητές στο Center for Robotics and Biosystems του Northwestern University εργάζονται πάνω σε αυτό το ακριβώς ζήτημα, με στόχο να δημιουργήσουν μέσα στην επόμενη δεκαετία ρομποτικά άκρα με επαρκή ευελιξία και αίσθηση αφής ώστε να εκτελούν βασικές ανθρώπινες εργασίες. Η προσπάθεια χρηματοδοτείται από ομοσπονδιακά προγράμματα στις ΗΠΑ, αναγνωρίζοντας τη στρατηγική σημασία μιας τέτοιας τεχνολογίας για τη βιομηχανία και την οικονομία.

Ωστόσο, δεν συμφωνούν όλοι ότι το μέλλον της ρομποτικής περνά αναγκαστικά από την «ανθρώπινη» μορφή. Ο Matei Ciocarlie του Columbia University, για παράδειγμα, έχει αναπτύξει ένα τετραδάκτυλο ρομποτικό χέρι που εστιάζει στην αίσθηση της υφής και του σχήματος μέσω αφής, χωρίς να χρειάζεται περίπλοκη οπτική αναγνώριση. Με άλλα λόγια, το ρομπότ «καταλαβαίνει» τι κρατάει χωρίς να το βλέπει.

Η Boston Dynamics ακολουθεί διαφορετική προσέγγιση με το Atlas, το ανθρωποειδές της που διαθέτει τρία δάχτυλα τα οποία μπορούν να αναδιαμορφώνονται ώστε να σχηματίζουν, για παράδειγμα, μια επιφάνεια σαν φτυάρι. Η φιλοσοφία είναι καθαρά πρακτική: όχι απαραίτητα να μιμηθεί το ανθρώπινο χέρι, αλλά να επιτύχει το ίδιο αποτέλεσμα με λιγότερη πολυπλοκότητα.

Από την άλλη, ο Igor Kulakov της MicroFactory προτιμά πιο βιομηχανικές και προσιτές λύσεις: ρομποτικούς βραχίονες εξοπλισμένους με εξειδικευμένα εργαλεία ή λαβίδες, σχεδιασμένους ειδικά για εργασίες όπως η συγκόλληση πλακετών ή η συναρμολόγηση μηχανικών εξαρτημάτων. Για εκείνον, η αποδοτικότητα και το χαμηλό κόστος υπερέχουν του ανθρωποκεντρικού σχεδιασμού.

Η πίεση για την ανάπτυξη καλύτερων ρομποτικών χεριών δεν προέρχεται μόνο από τεχνολογική φιλοδοξία, αλλά και από κοινωνικοοικονομικές ανάγκες. Σε πολλές βιομηχανίες, από τη μεταποίηση έως την υγειονομική περίθαλψη, υπάρχει σημαντική έλλειψη εργατικού δυναμικού. Η αυτοματοποίηση μέσω πιο ευέλικτων ρομπότ θα μπορούσε να καλύψει αυτά τα κενά, καθιστώντας τη ρομποτική πιο προσβάσιμη ακόμη και σε μικρές επιχειρήσεις που σήμερα δεν μπορούν να αντέξουν το κόστος.

Παράλληλα, η εξάπλωση τέτοιων τεχνολογιών θα μπορούσε να δημιουργήσει και νέες ειδικότητες, αντί να καταργήσει υπάρχουσες. Ήδη στον αγροτικό τομέα, για παράδειγμα, αναδύεται ο ρόλος του «χειριστή drone», μιας νέας μορφής τεχνικού που συνδυάζει τεχνολογική γνώση με πρακτικές δεξιότητες πεδίου. Αντίστοιχα, η ευρεία διάδοση των ρομπότ με «έξυπνα» χέρια θα μπορούσε να γεννήσει νέους τύπους επαγγελματιών συντήρησης, προγραμματισμού και εποπτείας.

Ωστόσο, οι τεχνικές προκλήσεις παραμένουν τεράστιες. Η σημερινή τεχνολογία υλικών απέχει πολύ από το να μπορεί να αναπαράγει βασικά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης βιολογίας, όπως η αυτοΐαση του δέρματος ή η φυσική λίπανση των αρθρώσεων. Οι ερευνητές προσπαθούν να αναπτύξουν νέα είδη εύκαμπτων πολυμερών και «έξυπνων» επιφανειών που θα προσφέρουν στο ρομποτικό χέρι τόσο δύναμη όσο και ευαισθησία.

Αν το ρομποτικό χέρι καταφέρει τελικά να πλησιάσει τις ικανότητες του ανθρώπινου, οι επιπτώσεις θα είναι τεράστιες. Από τα εργοστάσια παραγωγής έως τα νοσοκομεία και τα διαστημικά προγράμματα, η δυνατότητα ενός μηχανήματος να «πιάνει» και να «αισθάνεται» όπως ένας άνθρωπος θα αλλάξει ριζικά το πώς αντιλαμβανόμαστε τη συνεργασία ανθρώπου-μηχανής.

[source]