Οι τηλεφωνικές απάτες που στοχεύουν κυρίως ηλικιωμένους και λιγότερο εξοικειωμένους χρήστες έχουν εξελιχθεί σε μάστιγα. Και όσο οι επιτήδειοι γίνονται πιο δημιουργικοί, τόσο οι εταιρείες τεχνολογίας καλούνται να αναπτύξουν πιο έξυπνες άμυνες.
Η Google φαίνεται πως παίρνει το ζήτημα στα σοβαρά: μετά την πρώτη πιλοτική δοκιμή στο Ηνωμένο Βασίλειο, η εταιρεία ανακοίνωσε ότι ξεκινά στις ΗΠΑ τις δοκιμές μιας νέας λειτουργίας ασφαλείας στο Android, σχεδιασμένης ειδικά για να αποτρέπει τα θύματα από το να πέσουν στην παγίδα της «μηχανικής πειθούς» των απατεώνων.
Το σενάριο είναι γνωστό: ένας υποτιθέμενος υπάλληλος τράπεζας τηλεφωνεί, επικαλείται κάποιο επείγον ζήτημα ασφαλείας και καθοδηγεί το θύμα να μοιραστεί την οθόνη του. Από εκεί, η πρόσβαση σε κωδικούς, τραπεζικούς λογαριασμούς ή η πραγματοποίηση μεταφορών χρημάτων γίνεται παιχνιδάκι. Η Google περιγράφει την απάτη ως μία από τις πιο διαδεδομένες μορφές ψηφιακής απάτης σήμερα, όπου ο επιτήδειος «προσποιείται ότι εκπροσωπεί αξιόπιστο οργανισμό» για να πείσει το θύμα να του ανοίξει την πόρτα – κυριολεκτικά – στο κινητό του.
Η νέα λειτουργία ασφαλείας του Android παρεμβαίνει ακριβώς σε αυτό το κρίσιμο σημείο, τη στιγμή που ο απατεώνας προσπαθεί να δημιουργήσει αίσθηση πανικού και πίεση χρόνου. Εάν ο χρήστης βρίσκεται σε τηλεφωνική συνομιλία με αριθμό που δεν υπάρχει στις επαφές του, έχει ενεργή την κοινοποίηση οθόνης και προσπαθήσει να ανοίξει εφαρμογή τράπεζας, το σύστημα πετάει μια τεράστια προειδοποίηση. Μιλάμε για έναν εμφανή pop-up πίνακα που εξηγεί ότι η ενέργεια ενδέχεται να είναι μέρος απάτης, μαζί με ένα μεγάλο κόκκινο κουμπί που επιτρέπει στον χρήστη να τερματίσει αμέσως τόσο την κλήση όσο και την κοινοποίηση.
Κι αν κάποιος πανικοβληθεί και δεν πατήσει το κουμπί; Το Android εξακολουθεί να βάζει φρένο. Ο χρήστης πρέπει να περιμένει 30 δευτερόλεπτα πριν μπορέσει να συνεχίσει. Η καθυστέρηση αυτή δεν είναι τυχαία: σύμφωνα με τη Google, αυτό το μισό λεπτό «σπάει τη μαγνητική επίδραση» του απατεώνα, ο οποίος βασίζεται στο να κρατά το θύμα σε κατάσταση σύγχυσης και έντασης. Είναι μια μικρή παύση, αρκετή ώστε ο χρήστης να συνειδητοποιήσει τι πάει να κάνει.
Οι πρώτες δοκιμές πραγματοποιήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο νωρίτερα μέσα στη χρονιά και, όπως αναφέρει η εταιρεία, το σύστημα έχει ήδη βοηθήσει χιλιάδες χρήστες να διακόψουν ύποπτες κλήσεις που διαφορετικά θα τους κόστιζαν μεγάλα ποσά. Το ενδιαφέρον είναι ότι η λειτουργία φαίνεται να στοχεύει κυρίως ανθρώπους που είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι: ηλικιωμένους, άτομα που ζουν μόνα ή δεν έχουν ιδιαίτερη επαφή με την τεχνολογία και επομένως δεν μπορούν εύκολα να αντιληφθούν τα σημάδια μια καλοστημένης απάτης.
Με την επέκταση των δοκιμών στις ΗΠΑ, η Google συνεργάζεται με μια σειρά από δημοφιλείς fintech υπηρεσίες όπως η Cash App, αλλά και με μεγάλες τράπεζες, ανάμεσά τους η JP Morgan Chase. Η συμμετοχή τραπεζικών οργανισμών δείχνει ότι το πρόβλημα έχει φτάσει σε ανησυχητικό επίπεδο και ότι οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες έχουν κάθε λόγο να στηρίξουν τέτοιες προσπάθειες. Οι απάτες αυτές όχι μόνο χτυπούν τους πελάτες τους, αλλά δημιουργούν και επιπλέον φόρτο εργασίας στους φορείς: αμφισβητήσεις συναλλαγών, ακυρώσεις, διερευνήσεις και συχνά ακόμη και αποζημιώσεις.
Όσο για το πότε θα φτάσει η συγκεκριμένη λειτουργία σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, δεν υπάρχει ακόμη σαφές χρονοδιάγραμμα. Η Google πάντως επιβεβαιώνει ότι όταν θα είναι έτοιμη για ευρύτερη διάθεση, θα διατεθεί σε όλες τις συσκευές με Android 11 και νεότερη έκδοση. Αυτό σημαίνει ότι μεγάλο ποσοστό των ενεργών συσκευών θα καλυφθεί χωρίς ιδιαίτερη καθυστέρηση από τη στιγμή που η εταιρεία ανάψει το πράσινο φως.
