Η διορία για το TikTok φαίνεται πως πλησιάζει στο τέλος της, καθώς η κυβέρνηση Trump απειλεί πλέον ανοιχτά με το ενδεχόμενο πλήρους διακοπής λειτουργίας της δημοφιλούς εφαρμογής στις ΗΠΑ, εφόσον δεν επιτευχθεί συμφωνία με την Κίνα.
Σε δηλώσεις του στο CNBC, ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, Howard Lutnick, αναφέρθηκε στο πάγωμα των διαπραγματεύσεων γύρω από το ιδιοκτησιακό καθεστώς της πλατφόρμας. Όπως δήλωσε, οι ΗΠΑ σκοπεύουν να αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής, τόσο τεχνολογικά όσο και όσον αφορά τον αλγόριθμο που διαμορφώνει το περιεχόμενο των χρηστών.
Η Κίνα μπορεί να κρατήσει ένα μικρό ποσοστό, αλλά ουσιαστικά, οι Αμερικανοί θα έχουν τον έλεγχο, θα κατέχουν την τεχνολογία και θα ελέγχουν τον αλγόριθμο. Αν οι Κινέζοι εγκρίνουν τη συμφωνία, θα προχωρήσουμε. Αν όχι, τότε το TikTok θα σβήσει.
Πρόκειται για μια εξέλιξη που επαναφέρει στο προσκήνιο τις πολύχρονες εντάσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα γύρω από την εφαρμογή, η οποία βρίσκεται σε μια ιδιότυπη κατάσταση αβεβαιότητας εδώ και αρκετά χρόνια. Ο Donald Trump είχε αρχικά προτείνει την απαγόρευση του TikTok ήδη από το 2020, κατά την πρώτη του θητεία στην προεδρία. Τότε, η κίνηση αυτή είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, με την εφαρμογή να παραμένει τελικά σε λειτουργία.
Η σκυτάλη της πολιτικής απέναντι στο TikTok πέρασε στη συνέχεια στον Joe Biden, ο οποίος το 2024 υπέγραψε το νομοσχέδιο PAFACA (Protecting Americans from Foreign Adversary Controlled Applications), που προέβλεπε την απαγόρευση εφαρμογών που ελέγχονται από «ξένους αντιπάλους». Αν και το TikTok βρέθηκε επισήμως στη λίστα των απαγορευμένων εφαρμογών, η εφαρμογή του μέτρου καθυστερούσε συνεχώς, αρχικά από την κυβέρνηση Biden και στη συνέχεια, ξανά, από τον Trump κατά τη δεύτερη του θητεία, ο οποίος επέλεξε να επαναδιαπραγματευτεί.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η συμφωνία εξαγοράς είναι σχεδόν έτοιμη από την αμερικανική πλευρά, με Αμερικανούς επενδυτές να έχουν ήδη επιλεγεί για την απόκτηση της πλειοψηφίας της εταιρείας. Ωστόσο, η τελική έγκριση από την Κίνα παραμένει το μεγάλο ερωτηματικό που καθορίζει την τύχη της εφαρμογής στις ΗΠΑ.
Ο Lutnick τόνισε πως οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν άμεσα και προειδοποίησε για τις συνέπειες μιας πιθανής αρνητικής στάσης από την κινεζική πλευρά. «Οι αποφάσεις θα παρθούν πολύ σύντομα. Ας δούμε τι θα πράξουν οι Κινέζοι».
Η ουσία της νέας στρατηγικής της κυβέρνησης Trump είναι να φέρει την εφαρμογή κάτω από αμερικανικό έλεγχο, εξασφαλίζοντας ότι δεν θα χρησιμοποιείται ως εργαλείο επιρροής ή παρακολούθησης από το Πεκίνο. Ο αλγόριθμος του TikTok, δηλαδή το σύστημα που καθορίζει τι περιεχόμενο βλέπει ο κάθε χρήστης, αποτελεί κεντρικό ζήτημα ασφάλειας για την Ουάσινγκτον. Με την πλήρη ιδιοκτησία και τον έλεγχο να περνούν σε αμερικανικά χέρια, η κυβέρνηση θεωρεί ότι μπορεί να εγγυηθεί την προστασία των προσωπικών δεδομένων των χρηστών και να αποτρέψει την πιθανή χρήση της εφαρμογής ως μέσο χειραγώγησης.
Παράλληλα, οι όποιες ενστάσεις από το Πεκίνο καθυστερούν την υλοποίηση της συμφωνίας και αυξάνουν την ένταση. Η πιθανότητα ολικής διακοπής της εφαρμογής σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων γίνεται πλέον όλο και πιο ρεαλιστική.
Πέρα από τις γεωπολιτικές διαστάσεις, το TikTok έχει εξελιχθεί σε ένα από τα ισχυρότερα μέσα ψηφιακής επιρροής, ιδίως στις νεότερες ηλικίες. Η εφαρμογή χρησιμοποιείται ευρέως για τη διανομή περιεχομένου, την ενημέρωση, τη διαφήμιση και τη διασκέδαση. Επομένως, η τύχη της έχει ευρύτερες επιπτώσεις που ξεπερνούν τα όρια μιας εμπορικής διαπραγμάτευσης.
